Áramótahjálp frá Peking ásakar
Walmart Inc
WMT 1.06%
„heimska og skammsýni“ hefur rekið heim áfallalausa áskorun fyrir vestræn fyrirtæki á einum af efnilegustu mörkuðum þeirra: Þegar ríkisstjórnir herða upp ásakanir um mannréttindabrot í Kína, þrýsta embættismenn þar á erlend fyrirtæki að taka hlið Kína.
Vestræn fyrirtæki hafa orðið fyrir ýmsum öldum geopólitísks mótvinds þar sem þau hafa reynt að stunda viðskipti í fjölmennasta landi heims. En reynslu Walmart og hálfleiðara risastór
Intel Corp
undanfarnar vikur—og bakslag neytenda gegn stórum vörumerkjum eins og H&M Hennes og Mauritz AB og
Adidas AG
á síðasta ári — sýna nýjan vilja Peking til að mæta gagnrýni vestrænna ríkisstjórna með gagnárásum á vestræn fyrirtæki.
Þrýstingin táknar svipaða geopólitíska áskorun og fyrirtækin stóðu frammi fyrir eftir fjöldamorðin á Torgi hins himneska friðar árið 1989, sagði Jörg Wuttke, yfirmaður evrópska viðskiptaráðsins í Kína í Peking. Í þetta skiptið er þó meira í húfi: „Mikilvægi Kína hefur aukist margoft,“ sagði hann.
Á sama tíma eru vestræn vörumerki undir þrýstingi sem aldrei fyrr frá stjórnvöldum sínum, frá fjárfestum og frá neytendum heima fyrir vegna vaxandi fjölda stjórnmála-, félags- og umhverfismála. Það gerir hvers kyns skynjun á meðvirkni við Peking vegna meintra mannréttindabrota að meiri mannorðsáhættu.
Með því að sækjast eftir Intel og Walmart er Peking að miða á tvær táknmyndir bandarískra viðskipta og víkka netið sitt umfram evrópsku tískuvörumerkin sem það fór eftir á síðasta ári. Nýja sjálfstraust Peking kemur eins og önnur stór bandarísk fyrirtæki, þar á meðal
Kók Co
og
Airbnb Inc.
sigla kostun þeirra á Ólympíuleikunum í Peking í næsta mánuði. Vestræn vörumerki hafa farið varlega yfir hvernig, eða hvort, eigi að nota leikana í markaðslegum tilgangi innan um vaxandi gagnrýni Bandaríkjanna á Kína vegna mannréttinda.
Nýleg brennipunktur í Peking snýst um Xinjiang, þar sem Bandaríkin og fleiri hafa sakað Kína um að fremja þjóðarmorð á Uyghur þjóðernis minnihlutahópnum á svæðinu. Washington hefur beitt diplómatískri sniðgangi á Ólympíuleikunum - neitað að senda opinbera fulltrúa en leyfa bandarískum íþróttamönnum að keppa - vegna ásakananna. Peking neitar ásökunum um þjóðarmorð og önnur mannréttindabrot á svæðinu.
H&M
og Adidas tilheyra bæði tískuiðnaðarhópi sem vakti áhyggjur af ásökunum í Xinjiang, bómullarríku svæði, árið 2020. Bæði urðu skotmörk stjórnvalda og sniðganga neytenda í Kína á síðasta ári. H&M var í rauninni eytt af internetinu í Kína, með vörum þess og verslunarstöðum þurrkað út úr flestum kínverskum innkaupa- og kortaöppum.
Báðir hafa tapað milljónum dollara í sölu á því sem einu sinni var einn af ört vaxandi mörkuðum þeirra. H&M hefur haldið uppi yfirlýsingu á netinu um áhyggjur sínar af ásökunum um nauðungarvinnu í Xinjiang en hefur neitað að tjá sig frekar um málið. Adidas hefur sagt að það standi frammi fyrir geopólitískum áskorunum í Kína en neitaði að útskýra nánar.
„Margir fjárfestar hafa verið í sambandi við eignasafnsfyrirtæki sín um þetta Xinjiang-mál í nokkurn tíma,“ sagði Anita Dorett, forstöðumaður Fjárfestabandalagsins fyrir mannréttindi, en meðlimir þeirra eru meira en 200 fagfjárfestar sem stjórna samanlagt 7 billjónum dollara í eignum. Hún sagði fjárfesta hafa áhyggjur af rekstrarlegum, fjárhagslegum, lagalegum og orðsporsáhættum sem fyrirtæki gætu staðið frammi fyrir ef þau stjórna ekki mannréttindaáskorunum.
Xinjiang hefur ekki verið eina ágreiningsefnið fyrir vestræn fyrirtæki til að sigla. Undanfarin ár hafa erlend fyrirtæki í auknum mæli orðið var við landfræðileg vandamál sem Peking hefur vakið upp, þar á meðal hvernig fyrirtæki einkenna Taívan og Hong Kong. Kaupsýslumenn í Kína segja að fjölþjóðafyrirtækjum eigi einnig erfiðara með að stunda viðskipti þar núna, vegna aukinnar samkeppni innanlands. Nýlega hafa kínversk yfirvöld hert stjórn sína á nokkrum stangum hagkerfisins, þar á meðal tök þess á gagnasöfnun.
Í síðasta mánuði samþykktu Bandaríkin víðtæk lög sem bönnuðu flestar innflutning frá Xinjiang. Dögum síðar refsuðu kínverskir embættismenn Intel opinberlega fyrir að biðja birgja um að fá ekki vörur frá svæðinu. Intel sagðist hafa skrifað birgjum til að fara að bandarískum lögum og að aðgerðin táknaði ekki afstöðu Intel til Xinjiang.
Talskona Intel neitaði að útskýra nánar.
Intel er einnig lykilstyrktaraðili Ólympíuleikanna. Í skýrslutöku hjá framkvæmdastjórn þingsins um Kína í júlí spurðu þingmenn ólympíustyrktaraðila fyrirtækja hvort þeir myndu biðja Alþjóðaólympíunefndina um að fresta komandi vetrarleikjum í Peking til að gefa Kína tíma til að takast á við mannréttindamál. Af fimm styrktaraðilum við yfirheyrsluna svaraði aðeins Intel játandi. „Við höfum lagt áherslu á við IOC mikilvægi mannréttinda fyrir Intel og höfum hvatt þá til að taka þessi mál alvarlega,“ sagði framkvæmdastjóri Intel.
Steve Rodgers.
Á föstudaginn gagnrýndi spillingarstofnun landsins Walmart harðlega og varaði við bakslagi neytenda gegn því, dögum eftir að notendur samfélagsmiðla héldu því fram að Walmart og Sam's Club verslanir í Kína hefðu hætt að selja vörur frá Xinjiang. Walmart neitaði að tjá sig um málið.
Mörg erlend fyrirtæki eru enn að blómstra í Kína og sumar nýlegar viðskiptakannanir sýna að traust á vaxtarmöguleikum Kína meðal erlendra stjórnenda er mikið.
Apple Inc.
er til dæmis orðinn helsti símasali Kína miðað við markaðshlutdeild.
Kína er einnig mikilvægur markaður fyrir
Tesla Inc.
útvegaði fjórðung af tekjum bílaframleiðandans í Austin í Texas á fyrstu níu mánuðum ársins 2021. Kínverskir eftirlitsaðilar og heimaræktaðir keppinautar hafa spjallað við Tesla í gegnum árin, en Peking hefur almennt hjálpað til við að stuðla að vexti þess í landinu.
Það hafa verið önnur stór högg fyrir erlend fyrirtæki síðan Kína opnaði fyrir þeim fyrir áratugum. Eftir að kínverskir hermenn bundu ofbeldisfulla enda á mótmæli sem styðja lýðræði á Torgi hins himneska friðar í Peking árið 1989, innan um samdráttarskeið, dró úr nýjum erlendum beinum fjárfestingum í Kína. Fyrirtæki leituðu eftir öðrum birgðaveitum í Asíu.
Í 1993,
Levi Strauss
& Co. slitu uppsprettusambandi sínu við verksmiðjur í Kína vegna þess sem það kallaði víðtækt mannréttindabrot landsins. Talsmaður kínverskra stjórnvalda sagði á sínum tíma að aðgerðirnar hefðu ekkert með mannréttindi að gera og að þar væru enn tugþúsundir bandarískra fyrirtækja í landinu. Fyrirtækið sneri aftur til Kína fimm árum síðar og sagðist telja að það gæti fundið ábyrga viðskiptafélaga þar.
Árið 2010 komst mannréttindaferill Kína aftur í fréttirnar, að þessu sinni þegar leitarvélarisinn Google dró sig út úr Kína vegna áhyggna af ritskoðun og netnjósnir. Peking sagði að aðgerð Google væri „algjörlega röng,“ og kínverskur talsmaður sagði að Google málið hefði skaðað orðstír Silicon Valley fyrirtækisins meira en það hefði bitnað á Kína.
Mannréttindasamtök hafa sagt að frá og með 2017 hafi kínversk yfirvöld í Xinjiang farið að halda allt að einni milljón Uyghurs og öðrum aðallega múslimskum þjóðernisminnihlutahópum í búðum og beita sumum nauðungarvinnu. Bandarísk stjórnvöld lýstu ástandinu á síðasta ári sem þjóðarmorð. Kínverskir embættismenn kalla ásakanirnar lygar og lýsa búðunum sem starfsstöðvum sem sjá um efnahagsþróun og berjast gegn trúarofstæki.
Árið 2020 sagði Better Cotton Initiative, iðnaðarbandalag sem samanstendur af mörgum af helstu vörumerkjum heimsins, þar á meðal H&M og Adidas, að það myndi hætta að starfa í Xinjiang vegna nauðungarvinnu. Frá og með mars síðastliðnum réðust kínverskir fréttastofur og notendur samfélagsmiðla á bandalagið og suma meðlimi þess fyrir að leggja áherslu á ásakanirnar. Þeir hvöttu til sniðganga Adidas og
Puma
SE. Hver tilkynnti um 15% sölusamdrátt á þriðja ársfjórðungi á kínverskum mörkuðum sínum. Mest tapaði H&M; Nýjasta ársfjórðungsskýrsla þess sýndi að sala í Kína dróst saman um að minnsta kosti 37%.
Sumir keppendur hafa farið á kostum: Kínverskur íþróttafatarisi
Anta íþróttavörur Ltd
og Muji, fata- og heimilisvörumerki í Tókýó í eigu
Ryohin Keikaku Co
, opinberlega skuldbundið sig til að halda áfram að nota Xinjiang bómull, vinna lof í Kína.
Skrifaðu til Liza Lin kl [netvarið] og Stu Woo kl [netvarið]
Copyright © 2021 Dow Jones & Company, Inc. Öll réttindi áskilin. 87990cbe856818d5eddac44c7b1cdeb8
Heimild: https://www.wsj.com/articles/beijings-favored-tool-to-counter-human-rights-criticism-punish-companies-11641158347?siteid=yhoof2&yptr=yahoo